Aileden gelen bir zenginliğiniz yoksa nakit paranızı değerlendirip daha çok kazanacağınız yöntemleri ele alacağız. Baştan söylemek istiyorum bu yazı çok uzun olacak. Umarım içerisinde işinize yarayan bir başlık bulursunuz. Hazırsanız nakit parayı değerlendirme yöntemlerine hep birlikte göz atalım. 1-FAİZ 1-FAİZ. Faiz elinizde bulunan parayı değerlendirme yöntemlerinden biridir. Paranızı faize yatırıp yıllık belli bir gelir elde edebilirsiniz. Faiz oranları sürekli değişmektedir. Bu ay %7 olan faiz gelecek ay %10 yada %20 olabilir. Detaylıca araştırma yapmalı ve paranızı size en uygun faiz veren aracı kuruma yatırmalısınız. Nakit ihtiyacınız varsa, acilen borç para bulmak istiyorum diyorsanız senetle borç para veriyorum diyen kişilerden uzak durmalısınız. Bu kişiler size kendini tefeci olarak tanıtmasalar bile maalesef yaptıkları işin bu olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü tefecilik suç olduğu için, yaptıkları işe farklı farklı isimler takarak bunun yasal bir yöntem olduğunu vatandaşlara nakit para nasıl değerlendirilir. 27-12-2013 12:12:27. Ceren Kumbasar: "Nakit paranızı mutlaka arsaya veya konuta yatırın. Para piyasalarını eğer çok iyi bilmiyorsanız şu günlerde döviz ve borsa sizin için felaket olabilir" dedi. BDDK’nin kararı bankaları nasıl etkiledi? AcilNakit 04 Temmuz 2020 Maddi sıkıntını söyle, Para bulalım! 2020-07-05T15:38:10+00:00 Acil Nakit, Acil Para, Acil Sermaye 133 Yorum Maddi durumdan sıkıntıdamısınız? Boş yere kafanızı eğmeyin biz sizin için para bulalım!. E1ta. Yurt dışına çıkanlar için para ve mücevher taşıma limitleri,Uçakta kaç para taşınabilir?,Yurtdışına Para Çıkarma Limiti,Ucağa Altınla binilir mi? Yurt dışına çıkanlar için para ve mücevher taşıma limitleri Yurt dışına çıkan kişilerin bankacılık sistemi dışında çıkarabilecekleri Türk Parasının üst limiti Avro karşılığı Türk Lirasıdır. Aynı limit yabancı para için de geçerlidir. Bununla birlikte, yabancı paranın yurt dışına çıkışı ile ilgili olarak iki istisna bulunmaktadır. Birlikte seyahat edenlerden her bir kişi için avroya kadar nakit para bulundurma hakkı vardır , Çek ve senet gibi ödeme araçları da nakit para olarak sayılır. Yurt dışında yerleşik kişiler ile Türkiye’de yerleşik sayılmakla birlikte yurt dışında çalışan Türk uyruklu kişilerin, yurda girişlerinde beyan etmiş olmak koşuluyla Avro üzerindeki dövizi yurt dışına çıkarmaları mümkündür. Türkiye’de yerleşik kişilerin Avro üzeri dövizi bankacılık sistemi dışında yurt dışına çıkarabilmeleri ise ancak “görünmeyen işlemler” çerçevesinde bankalardan döviz satın aldıklarını tevsik etmeleri halinde mümkündür. Yolcular, beraberlerindeki kendilerine ait değeri aşmayan ve ticari amaç taşımayan ziynet eşyası niteliğinde kıymetli madenlerden ve taşlardan yapılmış eşyayı yurda getirebilirler ve yurt dışına çıkarılabilir. Daha fazla değerdeki ziynet eşyasının yurt dışına çıkarılması, girişte beyan edilmiş olmasına veya Türkiye’den satın alınmış olduğunu tevsik etme şartına bağlıdır. Gümrüklerde Nakit Para Beyanı Nasıl Yapılır? avro ve üzeri nakit parayı yanında taşıyan kişilerin, sınırından geçtikleri ülkenin gümrük kapılarında yazılı olarak beyanda bulunmak için gümrük memurlarından nakit para beyan formu’ talep ederek bu formu doğru şekilde doldurmaları gerekmektedir. Beyan Edilen Nakit Paradan Harç ya da Vergi Alınır mı? Ülke sınırlarından geçerken beyanda bulunulan avro ve üzerindeki nakit para için herhangi bir ceza uygulaması olmadığı gibi harç ya da vergi alınması da söz konusu değildir. Uçakta kaç para taşınabilir? Birlikte seyahat edenlerden her bir kişi için avroya kadar nakit para bulundurma hakkı vardır. Ancak; avroyu geçmeyecek kadar paranın her bir kişinin kendi üzerinde ya da kendi kişisel eşyası arasında bulunması gerekir. Aksi halde para kimin üzerinde bulunursa o kişiye ait kabul edilmektedir. Yurtdışına Para Çıkarma Limiti Yurt dışı yolculuğunuza çıkarken yanınızda taşıdığınız para bu limit kapsamında değerlendirilir. Limit, yurt dışına fiziksel olarak Türk lirası ya da euro para ve eşiti dövizi çıkarmaya olanak tanır. Bu limit, 18 yaş ve üstü olan kişiler için geçerlidir. Uçağa Altınla binilir mi? THY ve AnadoluJet seferlerinde kabin içinde altın taşımaya dair uygulamaya göre,” tarihi itibariyle THY ve Anadolujet tarafından icra edilen seferlerde, kabin içinde yolcu beraberi taşınabilecek mücevher ve altın numunelerine 23*40*55 cm ölçülerini ve 8 kg’ı aşmayacak şekilde olmalıdır Devletten öğrencilere eğitim hayatlarında rahat edebilmeleri için destek ödemeleri gelmeye devam ediyor. 2020 yılının bitmesine sayılı zaman kala öğrenciler 2021 öğrenci destek ödemeler başvuruları ne zaman yapılacak olduğunu araştırmaya başladı. Konuya ilişkin tüm detaylar haberimizde…A+A-Destek ödemeleri başvurusu yapan öğrencilerin aileleri araştırılırken öğrencilerin maddi durumları da kontrolden geçecek. Eğer öğrenciler bu yardımları almak için uygun görülürse yardımdan yararlanmak için hak destek ödemelerinden yararlanmak isteyenlerin aile ve sosyal politikalar bakanlığı il müdürlüklerine giderek başvuru yapması gerekir. Mali durumların kontrol edilmesinin ardından eğer uygun görülürse yardımlardan yararlanmak için hak öğrenci destek ödemeleri…Öğrencilerin öğrenciliklerine devam ettikleri kurumlardan alacakları öğrenim belgeleri ya da e devlet üzerinden alınan belgeler ile sandık başkanlığına giderek başvuru yapmaları gerekir. 1 Ekim 2020 tarihinde başlayan başvurular 31 Ocak 2021 tarihine kadar devam edecek. Uygun görülenler için de yardımlar nasıl faydalanılır?Öğrenci yardımları; çocukların eğitim hayatını karşılamak konusunda yetersiz ailelere destek olmak ve çocukların esirgeme yurtlarına gönderilmesini engellemek için verilir. Bu süreçlerde;E devlet hesabına giriş başvurusu için başvuru ekranına adımlar denilerek başvuru adımları başvurular değerlendirilir ve e devlet üzerinden geri dönüşler yardımları kimlere verilir?Öğrenci yardımlarından;Dikkatli bakım kararı ile sosyal hizmetlerde bakımına kararı verilen çocukların desteklenirse eğer aile ya da akrabalarınaEkonomik zorluklardan dolayı çocukların eğitimlerini karşılayamayan aileler ve yakınlarıYaş sınırlarından dolayı bakım evlerinden ya da sosyal hizmet kuruluşundan ayrılmak zorunda kalan / iş meslek kurslarına devam eden / iş ya da meslek sahibi olamayan çocuklarDoğal afetler ya da hastalık kaza gibi durumlara maruz kalanlarÖlüm ile karşı karşıya kalan çocuklara ödemeler için hangi evraklar gerekir?Başvuru sırasında;Öğrenci kimlik kartıEbeveyn kimlik kartıÖğrenci belgesiGelir belgesi yardım parasını hangi kurumlar verir?Okul yardım desteği sunan kurumlar;KYK burs ve krediSosyal yardımlaşma ve dayanışma kurumlarıBaşarılı öğrenciler için okuldan verilen desteklerTicaret kuruluşları tarafından öğrenciler için verilen burs ve desteklerTüccar ve holdingler kapsamında öğrenciler için verilen burslarHayırseverler tarafından verilen burslarÖğrencilere ne kadar destek verilir?Öğrenci destek miktarı;Ana sınıfına giden bir çocuk için verilen öğrenim ücreti 456 TLİlk okul düzeyinde sınıflara giden öğrenciler için verilen öğrenim destekleri 684 TLLise düzeyinde sınıflara giden öğrenciler için verilen öğrenim destekleri 730Üniversite düzeyinde sınıflara giden öğrenciler için verilen öğrenim destekleri 821 TL olarak verilir. Hisse senedi seçiminde şirket ile ilgili incelenmesi gereken finansal verilerden olan fiyat nakit akışı oranı hakkında bilmeniz gerekenler bu yazıda;Bir şirketin hissesini almadan önce istemsizce kârlılığına bakarız. Eğer kâr eden bir şirketse hissesinin alınabileceğini düşünürüz. Oysaki hisse seçimi konusunda çok daha önemli bilgiler veren oranlar vardır. Fiyatın nakit akışına oranı, hisse seçiminde bilinmesi gereken bilgilerdendir. Kârlılıktan çok daha önemlidir. Çünkü kâr etmesine karşın kapanan şirketlerin nakit akışı sorunu yaşadığı görülmektedir. Dolayısıyla hisseleri değerlendirirken bu orana göz atmak faydalıdır. Şimdi fiyat nakit akışı oranı hakkında bilinmesi gerekenlere göz atalım Fiyat Nakit Akışı Oranı Nedir? Hisse senedi fiyatının değerini, hisse başına işletme nakit akışına göre ölçen bir değerleme göstergesi veya çarpanıdır. Burada nakit akışının ne demek olduğunu da bilmek gerekir. Nakit akışı, belirli bir zaman diliminde işletmeye giren ve çıkan nakittir. İşletmeye giren nakit pozitif akış, çıkan ise negatif akış olarak tanımlanır. Kâr ise giderlerin gelirlerden çıkarılmasıdır. Ayrıca şirketin genel durumunun resmidir. Genellikle kâr ile nakit akışının birbirine eşit olduğu düşünülür. Ancak bu yanlış bir düşüncedir. Şirket kâra geçse bile nakit akışıyla ilgili sorunları olabilir. Şirketlerin yayımladığı nakit akışı tablosu veya nakit akımı tablosu şirketin kapattığı dönemi bir önceki döneme göre neden daha az veya fazla nakitle kapattığını gösterir. Bir şirketin kârı artıyorken, nakit akışı düşüyor olabilir. Bu nedenle kârlılık yerine nakit akışı daha güvenilir bir finansal veri olarak değerlendirilir. Hisseleri analiz eden yatırımcılar, genellikle fiyat/kazanç oranı üzerinden hareket ederler. Bu oran, yatırımcılara hisse değerini, diğerlerinin değeriyle karşılaştırma imkanı verir. F/K oranının popülerliğine rağmen, fiyat/nakit akışı oranı yatırımcıya daha fazla bilgi verir. Ayrıca düşük değerli hisse senedi fiyatlarının belirlenmesine de yardımcı olur. Fiyat/nakit akışı oranı, amortisman gibi nakit dışı giderleri net gelire ekleyen işletme nakit akışını kullanır. Pozitif nakit akışı olan ancak büyük nakit dışı masraflar nedeniyle kârlı olmayan hisse senetlerin değerlemek için özellikle faydalı bir orandır. Muhasebe raporları, nakit dışı kalemlere yaratıcı ayarlamalarla doludur. Bunlar, bir şirketin temelindeki kârlılığın net görülememesine neden olur. Nakit akış tablosunun yararı da burada ortaya çıkar. Nakit olmayan tüm kalemler için düzeltme yapan bu tablo, bir işletme tarafından oluşturulan temel nakdin bir görüntüsünü sunar. Dolayısıyla fiyat/nakit akışı oranı, değerlemenin gerçek olup olmadığını göstermek için işletmenin nakit akışını piyasa değeriyle karşılaştırır. Bir şirketin potansiyelinin görmezden gelinmemesi için de bu oran faydalıdır. Oran; tarihsel, sektörel ve piyasa bakış açısına göre analiz edilmelidir. Fiyat Nakit Akışı Oranı Nasıl Hesaplanır? Bu finansal oranı hesaplamak için tek yapmanız gereken; cari hisse fiyatını, nakit akış tablosundaki toplam nakit akışına bölmektir. Bazı yatırımcılar operasyonlardan gelen toplam nakit akışı yerine serbest nakit akışı kullanarak oranı değiştirmeyi tercih ederler. Serbest nakit akışı; amortisman, işletme sermayesindeki değişiklikler ve sermaye harcamaları gibi giderleri ayarlar. Hesaplama yapılırken, volatilite etkisini ve rastgele piyasa hareketlerini önleyerek daha istikrarlı bir hisse değeri elde etmek için 30 veya 60 günlük ortalama bir fiyat da kullanılabilir. İşletme nakit akışının hesaplanışı ise şirketin ürettiği son 12 aylık nakit akışlarının mevcut hisse adedine bölünmesi şeklindedir. Hisse başına hesaplamaya ek olarak, bir şirketin toplam piyasa değerini toplam nakit akışına bölerek tüm şirket bazında da yapılabilir. Fiyatın nakit akışına oranı, F/K oranı ile ölçüldüğü üzere hisse fiyatına göre kaydettiği kazançtan ziyade bir şirketin hisse fiyatına göre ne kadar nakit ürettiğini ölçer. Amortisman ve diğer nakit dışı kalemlerden etkilenen nakit akışlarının kazançlar kadar kolay manipüle edilememesi nedeniyle fiyatın nakit akışına oranının F/K oranından daha iyi bir yatırım değerleme göstergesi olduğu söylenir. Bazı şirketler, pozitif nakit akışlarına sahip olmasına rağmen büyük nakit dışı harcamalar nedeniyle kârsız görünmektedir. Fiyatın Nakit Akışına Oranı Nasıl Yorumlanır? Fiyatla ilgili nakit akışı analizi, belirli muhasebe farklılıklarına bakılmaksızın aynı sektördeki farklı şirketleri karşılaştırmaya da yardımcı olur. Aynı sektördeki iki şirketten birinin daha büyük bir F/NA oranı olması, sezgisel olarak büyük orana sahip olanın daha pahalı olacağı anlamına gelebilir. Yine de genel bir iş açısından bakılması gerekir. Yani oranı büyük olan şirketin nakit akışlarının çok zayıf olması ve hisse fiyatının aynı ölçüde düzelmemiş olması mümkündür. Aynı zamanda yatırımcılar, bir şirkete itibarı nedeniyle daha fazla ödeme yapmayı kabul edebilirler. Bu nedenle şirkette güçlü bir geri dönüş beklentisi de söz konusudur. F/NA değerlemesinin yatırımcıların algısına ve risk iştahına göre değişebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle analistler her zaman çarpanı piyasa beklentisiyle karşılaştırırlar. Anlaşılacağı üzere bir oranın itici güçleri de keşfedilmelidir. Yatırımcı duygularından risk iştahına ve yönetime kadar birçok detay göz önünde bulundurulmalıdır. Yönetimin uzun vadeli değer kaybı pahasına kısa bir dönem için nakit akışlarını artırmak adına herhangi bir yaratıcı iş uygulaması yapıp yapmadığını belirlemek, ayrıntılı finansal analizleri gerektirmektedir. Fiyat Nakit Akışı Oranı Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler İşletme nakit akışı ve serbest nakit akışı, en yaygın kullanılan çarpanlardır. Bununla birlikte her bir şirketin bu sayıları nasıl raporladığını ve benzer bir analiz gerçekleştirdiğini anlamak gerekir. Aynı zamanda yönetimin kısa vadeli nakit pozisyonunu artırmak için herhangi bir fahiş ayarlama yapmadığından emin olmaları da önemlidir. F/NA oranı, pozitif nakit akışına sahipse ancak büyük nakit dışı kalemler nedeniyle negatif nakit kazançları olabilecek şirketlere değer vermek için güçlü bir araçtır. Bunlara ek olarak bir şirketin pozitif nakit akışı yaratmaması durumunda bu oran yararsız hale gelecektir. Bu nedenle F/NA oranı, F/K ve temettü getirisi gibi değerleme oranlarına paralel olarak analiz edilmelidir. Gelecekteki beklentilere göre bir şirketin mutlak değerini sağlayan indirimli nakit akışı gibi mutlak değerleme ölçütleriyle de kullanılabilir. Sonuç olarak F/NA oranı, bir şirketin nakit kârlılığını piyasa değeriyle karşılaştırmak için yararlı bir araçtır. Ancak sınırlamaları ve eğilimleri göz önünde bulundurarak kullanılması önemlidir. Nakit Akışı ve Kazanç Arasındaki Farklar Fiyatın nakit akışına oranının neden önemli olduğunu anlamak için birkaç noktaya daha değinmek gerekiyor. Bu noktada nakit akışı ile kazanç arasındaki farkları bilmek bize bilgi vermektedir. Kâr ve zarar tablosu gelir her zaman nakit akış tablosuyla örtüşmez. Bir şirketin büyük kârlar bildirmesi ve likidite sorunları nedeniyle faturalarını ödeyememesi teorik olarak mümkündür. Şirketin gelir tablosunun, gerçekte olduğundan daha az nakdi olduğu izlenimini vermesi de söz konusu olabilir. Burada bir örnekle durumu açıklayabiliriz. Bir pastane açmak istediğinizi ve bunun için lira kredi kullandınız. Ekipmanlara lira harcadınız ve işletme sermayesi için lira nakit bıraktınız. Ekipmanın 10 yıl dayanmasını bekliyorsunuz. Bu 10 yılın sonunda ekipmanın hiçbir değeri kalmaz. Bilanço ise mülkiyet, tesis ve ekipman maliyetlerinde lirayı gösterir. Ayrıca nakit olarak lirayı listeler. Bilançoda başka bir şey görünmeyecektir. Yıl sonunda hiç satış gerçekleştiremediyseniz gelir tablosunda 0 lira gelir ve 8000 lira 10 yılda lira amortisman gideri görülür. Yani şirket 10 yılda lira değer kaybeder. Bilanço vergi öncesi 8000 liralık bir işletme zararı hesaplar. Böylece ilk yılın sonunda bilanço lira nakit, liralık mülk, tesis, ekipman maliyeti ve -8000 lira dağıtılmamış kazanç gösterir. Önümüzdeki 10 yıl boyunca ekipmanın amortisman değerini hesaba katmak için bilançodaki -8000 lira işaretlemeye devam edilir. Ancak bu durum tüm gerçekliği göstermez. Çünkü her yıl nakit olarak 8000 lira harcamıyorsunuz. İlk yıl tüm o parayı harcadınız. Bununla birlikte gelir tablosunun kazançları kullanılarak bir F/K oranı hesaplanır. Bu nedenle amortisman giderlerini de içerir. Gerçekte bu şirket gelir durumlarından 8000 lira daha fazla nakde sahip olacaktı. Bir nakit akış tablosu bu tutarsızlığı yansıtır. Dolayısıyla gelir tablosuna göre daha güvenilirdir. Yine de bu, diğer oranların dikkate alınmaya değer olmadığı anlamına gelmemektedir. Kaynaklar Yolcu Beraberi Nakit Para Girişi ve Çıkışı Talha APAK Yeminli Mali Müşavir Bağımsız Denetçi Yayın Kurulu Başkanı [email protected] I. GİRİŞ Bankacılık sistemi dışında gerçekleşen ve yolcu beraberinde ülkemizden çıkarılan veya ülkemize getirilen nakdin Türk Parası, yabancı paralar ve bunlarla ödemeyi sağlayan; bono, poliçe ve çekler ile seyahat çekleri, posta çekleri, yurt içinde veya yurt dışında yerleşik kuruluşlarca verilen ödeme emri vb. belgeler giriş ve çıkışına ilişkin usul ve esaslar Türk Parası kıymetini koruma hakkında mevzuat ile suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi hakkında mevzuatta düzenlenmiştir. Buna göre, kuryeler veya yolcu beraberi transfer edilen nakdin takibi, kontrolü ve gerektiğinde kayıt altına alınmasına ilişkin işlemler gümrük idaresinin sorumluluğundadır. Söz konusu mevzuata dayanarak yapılan nakit kontrolleri ile ilgili gümrük giriş-çıkış noktalarında uyulması gereken usul ve esaslar kambiyo mevzuatı ve gümrük mevzuatı açısından aşağıdaki gibi düzenlenmiştir. II. KAMBİYO MEVZUATI A. 32 Sayılı Karar tarihli ve 29383 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2015/7603 sayılı Karar ile yapılan değişiklik sonrası özet düzenleme aşağıda sıralanmıştır. 1 Türk parası ve Türk parasıyla ödemeyi sağlayan belgelerin yurttan ihracı ve yurda ithali serbesttir. 2 Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye’de Türk parası ile ödeme, tahsilat ve tevdiatta bulunmaları serbesttir. 3 Bankalar, ithalat, ihracat ve görünmeyen işlemler dışındaki yurtdışına yapılan ABD Doları karşılığını aşan Türk Lirası transferlerine ilişkin bilgileri, transfer tarihinden itibaren 30 gün içinde Bakanlıkça belirlenecek mercilere bildirirler. 4 TL’yi aşan Türk parasının yurt dışına çıkarılması Bakanlıkça belirlenecek esaslar dahilinde yapılır. 5 Yurda döviz ithali ve yurttan döviz ihracı serbesttir. 6 Türkiye’de yerleşik kişilerin beraberlerinde döviz bulundurmaları, bankalar, yetkili müesseseler, PTT, kıymetli maden aracı kuruluşları ile yurt dışında döviz alım satımına yetkili kuruluşlardan döviz satın almaları ve bunlara döviz satmaları, dövizleri bankalarda açacakları döviz hesaplarında tutmaları, efektif olarak kullanmaları, bankalar vasıtasıyla yurt içinde ve yurt dışında tasarruf etmeleri serbesttir. 7 Türkiye’de yerleşik kişilerin, dışarıda yerleşik kişilerden, Türkiye’de yapacakları işlemler nedeniyle döviz kabul etmeleri serbesttir. 8 Dışarıda yerleşik kişiler; bankalar, yetkili müesseseler, PTT, kıymetli maden aracı kuruluşları ve aracı kurumlarla döviz alım ve satımı yapabilirler. 9 Türkiye’de yerleşik kişiler ile dışarıda yerleşik kişilerin, bankalar vasıtasıyla yurtdışına döviz transfer ettirmeleri serbesttir. Bakanlık yurtdışına döviz transferi yapılabilecek diğer kuruluşları belirlemeye yetkilidir. Bankalar, ithalat, ihracat ve görünmeyen işlemler dışındaki yurtdışına yapılan ABD Doları ve eşiti dövizi aşan transferlere Döviz tevdiat hesaplarından yapılan transferler dahil ilişkin bilgileri, transfer tarihinden itibaren 30 gün içinde Bakanlıkça belirlenecek mercilere bildirirler. 10 Avro veya eşitini aşan efektifin yurt dışına çıkarılması Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre yapılacaktır. 11 Türkiye’de yerleşik kişilerin, yurt dışında yatırım yapmak veya ticari faaliyette bulunmak amacıyla şirket kurmaları, ortaklığa katılmaları ve şube açmaları için, nakdi sermayeyi bankalar aracılığıyla, ayni sermayeyi ise gümrük mevzuatı hükümleri çerçevesinde ihraç etmeleri serbesttir. 12 Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışında irtibat bürosu, temsilcilik ve benzerlerini kurmaları ve bunların kuruluş masrafları ile faaliyet giderlerinin bankalarca transferi serbesttir. 13 Bankalar ve gümrük idareleri yurt dışında yatırım veya ticari faaliyette bulunmak üzere sermaye ihraç eden Türkiye’de yerleşik kişileri, her bir işlem tarihinden itibaren 30 gün içinde Müsteşarlığa ve Ekonomi Bakanlığına bildirirler. 14 Bakanlık, bu maddenin uygulaması ile ilgili olarak Türkiye’de yerleşik kişilerden istenecek bilgi, belge ve bunların gönderilme süreleri ile gönderileceği kurumlara ilişkin esasları belirlemeye yetkilidir. 15 Türkiye’de ve dışarıda yerleşik gerçek kişilerin, bankalar aracılığıyla kişisel sermaye hareketlerine ilişkin yurtdışından yurtiçine ve yurtiçinden yurtdışına yapacakları transferler serbesttir. Kişisel sermaye hareketlerinin kapsamı Bakanlıkça belirlenir. B. 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ tarih, 29578 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ Tebliğ No 2008-32/34 ile yapılan değişiklik ile en son özet düzenleme aşağıda sıralanmıştır. 1 Türkiye’de yerleşik kişilerce ilgili transferlerin bankalar ve PTT aracılığıyla yapılması kaydıyla, yurt dışında bulunan bankalar ile bulunduğu ülkenin mevzuatına göre döviz alım satımına yetkili bulunan kuruluşlardan döviz alınması ve bunlara döviz satılması serbesttir. 2 Yolcu beraberi yapılan TL’yi aşan Türk parası ve Türk parası ile ödemeyi sağlayan belge çıkışlarında gümrük idarelerine Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan nakit beyan formu ile beyanda bulunulur. 3 Yolcu beraberi yapılan TL’yi aşan Türk parası ve Türk parası ile ödemeyi sağlayan belge çıkışlarında beyanda bulunulmaması veya yanlış ya da yanıltıcı beyanda bulunulduğunun tespiti halinde söz konusu değerler gümrük idaresince muhafaza altına alınır ve durum şüpheli kabul edilerek Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığına bildirilir. Ayrıca, gümrük idarelerince, 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılabilmesini teminen Cumhuriyet Savcılıklarına bildirimde bulunulur. 4 Gümrük idareleri yurt dışına yapılan ABD Doları karşılığını aşan Türk parası çıkışlarına ilişkin bilgileri aylık olarak Merkez Bankasına da ithalat, ihracat ve görünmeyen işlemler dışındaki yurt dışına yapılan ABD Doları ve eşiti dövizi aşan transferlere Döviz tevdiat hesaplarından yapılan transferler dâhil ilişkin bilgileri, transfer tarihinden itibaren otuz gün içinde Merkez Bankasına bildirirler. 5 Yolcu beraberi yapılan Avro veya eşitini aşan döviz çıkışlarında gümrük idarelerine Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan nakit beyan formu ile beyanda bulunulur. Yolcu beraberi yapılan Avro veya eşitini aşan döviz çıkışlarında beyanda bulunulmaması veya yanlış ya da yanıltıcı beyanda bulunulduğunun tespiti halinde söz konusu değerler gümrük idaresince muhafaza altına alınır ve durum şüpheli kabul edilerek Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığına bildirilir. Ayrıca, gümrük idarelerince Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılabilmesini teminen Cumhuriyet Savcılıklarına bildirimde bulunulur. 6 Türkiye’de yerleşik kişiler, yurt dışında şirket kurmak, mevcut şirketlere ortak olmak veya şube açmak için yaptıkları ilk nakdi ve/veya ayni sermaye ihracını müteakip üç ay içerisinde Ekonomi Bakanlığı internet adresinde yer alan yurt dışına sermaye ihracına ilişkin bilgi formunu açıklamalar doğrultusunda doldurarak Hazine Müsteşarlığına ve Ekonomi Bakanlığına gönderirler. Türkiye’de yerleşik kişiler, tasfiye edilen veya devredilen yurt dışındaki şirket, ortaklık ve şubelerinin durumu hakkında, tasfiye sürecinin sona ermesini veya devredilmesini müteakip en geç üç ay içerisinde, Hazine Müsteşarlığına ve Ekonomi Bakanlığına bilgi verirler. III. GÜMRÜK MEVZUATI Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı, Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü’nün 15/04/2015 Tarih ve 2015/1 Sayılı Genelgesi ile gümrüklerde nakit giriş ve çıkışların kontrolünün usul ve esasları aşağıdaki şekilde sıralanmıştır. A. Yurt İçine Nakit Girişi 1 Türkiye’de ve yurt dışında yerleşik gerçek kişilerin, kişisel sermaye hareketlerine ilişkin yurtdışından yapacakları transferler ile yurtdışından temin ettikleri kredileri bankalar aracılığıyla getirmeleri serbesttir. 2 Yurda girişte aksine bilgi ve belge olmaması durumunda, kişilerin taşıdıkları nakdin kaynağına ilişkin gümrük idaresine yaptıkları beyan esastır. 3 Mal ve hizmet ihracat bedeli, transit ticarete ilişkin kazançlar, yabancı sermaye bedeli veya diğer kaynaklardan temin edilen nakdin gümrük giriş noktalarından yurda getirilmesi serbesttir. Bu nakdin beyan edilmesi zorunlu değildir ve yolcular beyana zorlanamaz. Talep etmeleri halinde, yolcuların getirdikleri bu nakdi “Nakit Beyan Formu” ile gümrük idaresine beyan etmeleri mümkündür. 4 Nakit Beyan Formları elektronik ortamda, beyanın uygunluğu sağlandıktan sonra, gümrük görevlisi tarafından doldurulur. Sistemde doldurulduktan sonra üç nüsha olarak yazdırılır ve ilgili gümrük personeli ile beyanda bulunan tarafından her bir nüshası imzalanır. Nüshaların ikisi idarede saklanır, üçüncüsü ise yükümlüye verilir. 5 İhracat karşılığı getirilen dövizlerle ilgili Nakit Beyan Formlarının doğruluğuna ilişkin bankalar tarafından yapılabilecek talepler gecikmeksizin karşılanır. 6 Gümrük idaresince, giriş yapan yolcunun beraberindeki nakdin kaynağının beyan edilmesinin istendiği durumlarda, beyan doğru yapılmak zorundadır. Yolcu tarafından yapılan beyanın doğru olup olmadığı gümrük idaresince gerçekleştirilecek kontrol suretiyle tespit edilecektir. 7 Nakit Açıklama Tutanakları, elektronik ortamda, nakit zilyedinin sözlü beyanı ve gümrük personelinin tespitlerine istinaden doldurulur ve dört nüsha olarak yazdırılır. Söz konusu tutanaklar en az bir gümrük personeli ile beyanda bulunan kişi tarafından imzalanır. Talep edilmesi halinde bir nüshası ilgilisine verilir. 8 Açıklamanın doğru yapılmadığının tespiti halinde, tutanak en az iki memur tarafından imzalanarak Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı’na MASAK bildirilir. 9 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanuna istinaden istenilen açıklamanın eksik yapıldığının veya hiç yapılmadığının anlaşılması halinde, TL’yi aşan farklar için aynı Kanunun 16 ncı maddesi gereğince gümrük idaresi tarafından, açıklanmayan miktarın %10’u tutarında idari para cezası kesilir ve söz konusu nakit muhafaza altına alınır. B. Yurt Dışına Nakit Çıkışı 1 Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar çerçevesinde, yurt dışına gümrükler üzerinden çıkarılacak nakde ilişkin miktar sınırlamaları dışına çıkan kişilerin bankacılık sistemi dışında çıkarabilecekleri Türk Parasının üst sınırı ABD Doları karşılığı Türk Lirasıdır. Bu tutar; Tarih, 2015/7603 Sayılı Karar ve Tarih, 2008/32/34 Sayılı Tebliğ ile TL ve Avro’ya çıkarılmıştır Bu sınır yabancı para için de geçerlidir. Ancak, 32 sayılı Kararın 4 üncü maddesinin “f” fıkrasında, yabancı paranın yurt dışına çıkışı ile ilgili olarak bazı istisnalar getirilmiştir. Buna göre; Yurt dışında yerleşik kişiler ile Türkiye’de yerleşik sayılmakla birlikte yurt dışında çalışan Türk uyruklu kişilerin, yurda girişlerinde beyan etmiş olmak koşuluyla ABD Doları Bu tutar; Tarih, 2015/7603 Sayılı Karar ve Tarih, 2008/32/34 Sayılı Tebliğ ile TL ve Avro’ya çıkarılmıştır üzerindeki dövizi yurtdışına çıkarmaları mümkündür. Türkiye’de yerleşik kişilerin ABD Doları Bu tutar; Tarih, 2015/7603 Sayılı Karar ve Tarih, 2008/32/34 Sayılı Tebliğ ile TL ve Avro’ya çıkarılmıştır üzeri dövizi bankacılık sistemi dışında yurtdışına çıkarabilmeleri ise, ancak “görünmeyen işlemler” çerçevesinde bankalardan döviz satın aldıklarını tevsik etmeleri halinde mümkündür. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın I-M sayılı Genelgesine göre görünmeyen işlemler; sigorta bedeli, komisyonculuk ücreti, dökümantasyon giderleri… gibi “ithalat, ihracat gibi mal hareketini doğuran işlemler ile sermaye akımları dışında kalan, ancak bu konulara dolaylı olarak bağlı bulunan sosyal, ekonomik ve kişisel ilişkilerin değişik aşamasını içine alan işlemleri ve ödemeleri” ifade etmektedir. 2 ABD Doları Bu tutar; Tarih, 2015/7603 Sayılı Karar ve Tarih, 2008/32/34 Sayılı Tebliğ ile TL ve Avro’ya çıkarılmıştır karşılığına kadar olan Türk Parası ve yabancı paraların beyan edilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. 32 sayılı Kararda, Türk Parası ve yabancı paralarla ödemeyi sağlayan belgelerin yurt dışına çıkışına ilişkin bir sınırlama bulunmamaktadır. Bu itibarla, bu belgelerin yurt dışına çıkarılması serbesttir. 3 Yurt dışına çıkışta yapılacak kontroller, “Yurt İçine Nakit Girişi” bölümünde belirtilen usulde yapılır. Çıkarılan nakdin miktarı ile ilgili olarak bulunulan beyanın doğruluğu gerekirse fiziken kontrol edilir. 4 Yukarıda belirtilen miktarlar üzerindeki nakdin çıkarılmasının söz konusu olması halinde, yakalanan nakde el konulur. Bu husus, ayrıca 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanunun 3üncü maddesi çerçevesinde 32 sayılı Karar hükümlerine aykırılık bulunup bulunmadığının ve muvazaalı işlem yapılıp yapılmadığının değerlendirilmesi amacıyla Cumhuriyet Savcılığına bildirilir ve Cumhuriyet Savcısının talimatına göre hareket edilir. Ayrıca, yurt dışına çıkarılmakta olan Türk Parası ve yabancı paralarla ödemeyi sağlayan belgeler, görünmeyen işlemler çerçevesinde çıkarılan yabancı para ve daha önce yurt dışından getirildiği belgelendirilen döviz ile ilgili olarak suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesi mevzuatı çerçevesinde gümrük idaresi tarafından açıklama istenebilir. Bu durumda, bulundurulan meblağların açıklanmaması ya da eksik açıklanması halinde TL’yi aşan farklar için “Yurt İçine Nakit Girişi” bölümünde izah edildiği şekilde işlem yapılır. IV. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ Ekonomik gelişmeler ve yabancı sermayenin durumu dikkate alınarak Hazine tarafından konuya ilişkin kambiyo mevzuatı ve gümrük mevzuatı bugüne kadar sık sık değişikliğe uğramıştır. Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında TPKKH 32 Sayılı Karar ve karara ilişkin Tebliğ ile yapılan değişiklik sonrası kambiyo mevzuatında en son düzenlemeler yapılmış oldu. Son düzenlemeler ile, bankacılık sistemi dışında gerçekleşen ve yolcu beraberinde ülkemizden çıkarılan veya ülkemize getirilen Türk Parası ve yabancı paraların çıkışına ilişkin düzenleme netlik kazanmış olmasına rağmen, bu paraların girişine ilişkin düzenlemeler çok net değildir. Bu durumu, yayımlanan en son 2015/1 sayılı gümrük genelgesinde görmekteyiz. Yolcu beraberi gümrük çıkışlarında TL’yi veya Avro’yu aşan nakit çıkışları beyana tabidir. Ayrıca ABD Doları’nı aşan tutarların Merkez Bankası’na bildirilmesi gerekiyor. Ancak, buna karşılık yolcu beraberi gümrük girişlerinde herhangi bir sınırlama veya netlik bulunmamaktadır. Genelgeye göre girişlerin serbest olması, “diğer kaynaklardan temin edilen nakit” de gümrüğe beyanı zorunlu olmayan nakit arasında sayılmıştır. Ancak, “diğer” olarak ifade edilen bu girişlerin yeni bir genelge ile açıklığa kavuşturulmasında fayda bulunmaktadır. İş bu yazımızda, getirilen yeni düzenlemeler sadece kambiyo ve gümrük mevzuatı yönü ile ele alınmış olup, vergi mevzuatı ile mali suçları araştırma kurumu MASAK mevzuatı yönünden ayrıca düzenlemeler mevcut olup, bunun da ilgililer tarafından dikkate alınmasında yarar görmekteyiz.

nakit para nasıl değerlendirilir 2020